Święty Tomasz Apostoł

I wiek n.e

Imieniny: 3 lipca

Według Ewangelii należał do „dwunastu”, kręgu najściślejszych uczniów Jezusa, którym sam nadał imię „apostoł” (= „misjonarz” lub „posłany”) (Mt 10,3; Marek 3:18; Łukasza 6:15; Dzieje Apostolskie 1:13). Czasami nazywany jest „Dydymusem” (= „Bliźniak”: Jan 11,16;20,24).

Biblia podaje niewiele informacji biograficznych o Tomaszu. W Ewangeliach wspomina się o nim zaledwie kilka razy. Pierwsza wzmianka pojawia się bezpośrednio po śmierci Łazarza. Jezus chciał wrócić do Judei, gdzie niedawno Żydzi chcieli go ukamienować. Wtedy Tomasz powiedział: «Pójdźmy i my razem z nim umrzyjmy». Tomasz pojawia się także w relacji z Ostatniej Wieczerzy. Jezus powiedział przy tej okazji, że przygotuje miejsce swoim uczniom, a potem wróci. Dodał: „Znacie drogę, dokąd idę”. Tomasz odpowiedział: „Nawet nie wiemy, dokąd idziesz, Panie, jak więc możemy znać drogę tam?” Odpowiedź Jezusa brzmiała: „Ja jestem drogą, prawdą i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej, jak tylko przeze mnie”.

Zdecydowanie najbardziej znany jest fragment, w którym uczniowie ujrzeli zmartwychwstałego Jezusa. Tomasza tam nie było i nie mogłem w to uwierzyć. Powiedział: „Uwierzę tylko wtedy, gdy zobaczę i dotknę palcami rany po gwoździach na Jego dłoniach i gdy włożę moją rękę w Jego bok”. Tydzień później Jezus ukazał się ponownie; tym razem był tam Tomasz. Jezus mu odpowiedział: "Włóż tu swoje palce i spójrz na moje ręce, i włóż swoją rękę w mój bok. Nie trać już wiary, ale wierz". Tomasz odpowiedział: „Pan mój, Boże mój!” Jezus mu odpowiedział: «Uwierzyłeś, ponieważ mnie zobaczyłeś. Błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli».

Legenda aurea Jacobusa de Voragine’a z XIII wieku potwierdza obraz Tomasza jako niewierzącego apostoła. Kiedy Maria umarła, uczniowie złożyli Ją w grobie, aby być świadkami Jej Wniebowzięcia do nieba. Według De Voragine, Tomasz i tym razem był nieobecny i później nie uwierzył w historię, którą opowiadali mu inni. Dopiero gdy pas Maryi nagle wpadł mu w ręce z nieba, uświadomił sobie, że została tam zabrana z ciałem i duszą.

W Ewangelii Jana kilkakrotnie po imieniu Tomasz pojawiają się słowa „który zwany jest Dydymusem”. Greckie słowo didymos oznacza „bliźniak”. To jest znowu tłumaczenie słowa Tomasz na języki semickie. Dlatego jeden z uczniów Jezusa został nazwany bliźniakiem. W Ewangelii Jana 14,21 jest napisane, że Judasz – a nie Iskariota – powiedział do Niego: „Panie, jak to się dzieje, że objawisz się nam, a nie światu? W starożytnych tłumaczeniach syryjskich zamiast Judasza – nie Iskarioty – jest tu napisane Tomasz lub Judasz Tomasz. Ten ostatni ma zatem znaczenie Judasza, bliźniaków.

Mówi się, że później Tomasz udał się do Azji (Indii) i nawrócił tamtejszą ludność na chrześcijaństwo, a nawet spotkał króla buddyjskiego imperium Kushan. Tutaj także miał zginąć. Konsekwencją tej ewangelizacji, zgodnie z tradycją, są obecni chrześcijanie Tomaszowi na tych terenach. Później powiedziano, że zwolennicy Tomasza zostali wysłani do Edessy w Syrii, a później trafili do Ortony (Włochy) przez Grecję (Chios). Według tradycji jego ciało do dziś spoczywa w tamtejszej katedrze. (Katedra Świętego Tomasza).

Ewangelia Tomasza:

W Biblii są 4 ewangelie. Ewangelie te zostały napisane w I wieku n.e. i częściowo pochodzą z pierwszej ręki. Wraz z rozwojem chrześcijaństwa w II i III wieku opublikowano kilka Ewangelii. Uznano je za niewystarczająco wiarygodne i dlatego nie pojawiły się w Nowym Testamencie. Ewangelia Tomasza ma jednak tak wiele podobieństw do znanych Ewangelii, że czasami uważa się ją za Piątą Ewangelię. Jest to zbiór indywidualnych wypowiedzi Jezusa, bez żadnej historii. Nie ma też nic o Wielkanocy czy narodzinach Jezusa. Ponieważ Ewangelia Tomasza została odkryta dopiero w 1947 roku, wielu uważa ją za potwierdzenie znanych Ewangelii.