Heilige Oscar Romero

Aartsbisschop van San Salvador (El Salvador)

(1917-1980)

Memoriam: 24 maart

Oscar Romero werd op 15 augustus 1917 geboren in Ciudad Barrios, een stadje in de bergen ten oosten van San Salvador (de hoofdstad van El Salvador). Hij was het tweede van zeven kinderen. Als jongen was Oscar verlegen en gereserveerd. Niets wees er toen op, dat hij aartsbisschop zou worden en , zelfs internationaal, de gemoederen in beroering zou brengen met zijn harde aanvallen op de regering. Toch is dan al duidelijk dat Oscar het religieuze pad zal kiezen. Toen hij dertien was, verklaarde hij geroepen te zijn om priester te worden. Hij volgde een priesteropleiding aan het seminarie van San Miguel en in Rome. In 1942 werd hij tot priester gewijd.

De oorlog dwingt hem echter om terug te keren. In El Salvador gaat hij aan de slag als priester in zijn geboortestad San Miguel. Al snel maakte hij kennis met de enorme ellende die onder de bevolking heerst. Een heel groot aantal mensen kan niet lezen of schrijven en leeft onder de armoede-grens. Doodseskaders trokken door het hele land en vermoordden vele onschuldige mensen. Oscar verklaarde dat de regering in El Salvador bestond uit geweldenaars en mensen die de mensenrechten schonden.

Vanwege zijn uitspraken en zijn inzet voor de armen verwierf hij een enorme populariteit onder de bevolking. Romero verwief steeds zijn stem tegen de regering en de doodseskaders. De door hem geleidde kerkdiensten in de kathedraal van San Salvador zaten bomvol. Hij eist van de regering een onderzoek, maar de regering geeft niet thuis. Romero dreigt met sluiting van de scholen en het wegblijven van de kerk bij officiële plechtigheden, zware dreigementen in het grotendeels zeer katholieke land, El Salvador.

In 1966 wordt Romero secretaris-generaal van de bisschoppenconferentie in El Salvador, in 1970 hulpbisschop van Monseñor Luis Chávez y González - wat overigens argwanend wordt bekeken door progressieve kerkelijke kringen in El Salvador; Romero staat niet als vernieuwer bekend. In 1974 wordt hij bisschop van Santiago de María en in 1977 aartsbisschop van San Salvador; hij is dan 59 jaar. Een paar weken na zijn benoeming, op 12 maart 1977 zijn goede vriend en medestander Rutilio Grande op laffe wijze vermoord. Deze moord betekent een omkering in het leven van Romero.

In mei 1979 bezocht hij Paus Johannes Paulus II in het Vaticaan en overhandigde hem dossiers met de bevindingen over de schendingen van de mensenrechten. De moord op priesters nam toe in El Salvador, zeker op die priesters die Romero steunden. Tegenstanders vielen hem aan dat hij met de revolutionairen onder één hoedje speelde, wat hij ontkende. Romero vond dat de kerk geen politieke beweging was, maar een gemeenschap die wees op de sociale misstanden en de uitbuiting door dictators en daar stelling tegen nam. In het buitenland nam de bewondering voor Oscar Romero toe, ook in Nederland.

De aartsbisschop was jarenlang het symbool van het kerkelijke verzet tegen de vervolging van de rechtse dictatuur tijdens de burgeroorlog in El Salvador. Die dictatuur kostte tussen 1980 en 1992 aan ca. 75.000 mensen het leven. Van 8.000 anderen is er tot op vandaag geen spoor. Tijdens de dictatuur werden naast de aartsbisschop ook 25 priesters vermoord.

Oscar Romero werd steeds meer bedreigd. Desondanks dook hij niet onder en bleef zich inzetten voor de gerechtigheid. Kort voor zijn dood zegt Oscar Romero: "Ik ben regelmatig met de dood bedreigd. Als Christen moet ik u zeggen, dat ik niet geloof in een dood zonder wederopstanding. Als ze me doden, herrijs ik in het Salvadoraanse volk. Ik zeg dit zonder opschepperij, in de grootste eenvoud. Mij kunnen ze doden, maar niet de stem van de gerechtigheid. Oscar Romero werd vermoord op 24 maart 1980 om 06.45 uur, toen hij de eucharistie opdroeg in de kapel van de Goddelijke Voorzienigheid in een ziekenhuis voor kankerpatiënten in een buitenwijk van de hoofdstad. De kogel trof hem recht in het hart. Officieel waren de moordenaars leden van rechtse doodseskaders, maar tot op vandaag geloven vele Salvadoranen dat die moord rechtstreeks bevolen werd door Roberto D’Abuison, de stichter van de Arenapartij.

Verschillende maatschappelijke organisaties en de katholieke en protestantse Kerken in El Salvador bereiden zich voor op 24 maart, de herdenking van de 25ste sterfdag van aartsbisschop Oscar Arnulfo Romero. Op de dag van de moord, die dit jaar toevallig samenvalt met Witte Donderdag, starten de herdenkingsvieringen aan de graftombe van de vermoorde aartsbisschop, die ook nu nog dagelijks door honderden gelovigen bezocht wordt. Daarnaast heeft een stille mars plaats, onder het motto ‘De Levende Profeet’. Op 26 en 27 maart staat de jeugd centraal en vinden bedevaarten plaats vanaf het Salvador del Mundoplein, naar de kathedraal waar de aartsbisschop begraven is.

Na zijn dood werd/wordt er door het Vaticaan bekeken of Romero zalig kon worden verklaard. Dat dit proces nog steeds bezig is, houdt volgens velen verband met het feit dat men in het Vaticaan terughoudendheid betracht tegenover bevrijdingstheologen.

Oscar was, toen hij bisschop werd, een ouderwetse prelaat. De rijken waren dan ook blij met zijn benoeming. Maar op een gegeven moment kwam hij tot de ontdekking dat de Kerk radicaal voor de armen moest kiezen

Een gebed door Aartsbisschop Romero

Het helpt zo nu en dan om een stap terug te doen en de weg vooruit te bekijken.
Het Koningkrijk is niet alleen buiten ons bereik maar ook buiten onze visie
Wij bereiken in ons leven een zeer klein deel van de ongelovelijke onderneming dat God´s werk is.
Niets dat we doen is cmpleet, in andere woorden : Het Koningkrijk is altijd te ver.
Niet alle woorden kunnen alles zeggen.
Niet alle gebeden kunnen volledig ons geloof verwoorden.
Niet alle biechten kunnen perfectie brengen.
Niet alle pastorale visites brengen eenheid.
Niet alle progamma´s vervullen de Kerk´s missie.
Niet alle objectieven en doeleinden hebben alles in zich.
Dit is wat we zijn.
We planten de zaden die een dag gaan groeien.
we geven water aan de zaden die al geplant zijn en weten dat zij de beloften voor de toekomst housden.
We leggen de funderingen die meer meer ontwikkeld moeten worden.
We geven gist dat tot ver na onze capaciteiten produceert.
We kunnen niet alles doen en er is een bevrijdende realizering in dit.
Dit geeft ons een kans om iets te doen en om dat iets zeer goed te doen.Het mag incompleet zijn maar het is een begin ,een stap in de juiste richting ,een kans voor de Heer´s genade om in te treden en de rest te doen.Waarschijnlijk zien we nooit het eindresultaat maar dat is het verschil tussen de Meester-bouwer en de werker.
Wij zijn werkers, geen meesterbouwers ,pastorale werkers en geen messiahs.
Wij zijn profeten van een toekomst.

Op 24 maart 2005 is het precies 25 jaar geleden, dat aartsbisschop Oscar Arnulfo Romero y Galdamez van El Salvador, in opdracht van ultrarechts, werd vermoord, terwijl hij de mis opdroeg. Op 10 april 2005 vindt in de Haagse Sint-Agneskerk een herdenkingsmis plaats voor deze strijder tegen armoede, onderdrukking en onrecht. Bisschop Van Luyn van Rotterdam zal samen met de hulpbisschop van San Salvador, mgr. Rosa Chávez, voorgaan. Zijn proces tot zaligverklaring stagneert, en van zijn geestelijke erfenis is in het Midden-Amerikaanse land weinig over. Vooral armen houden zijn nagedachtenis nog in ere.

RK Nieuwsnet 27 januari 2010

SAN SALVADOR - De bisschoppen van El Salvador hebben dit weekend paus Benedictus XVI in een brief gevraagd om de in 1980 vermoorde aartsbisschop Oscar Romero zo snel mogelijk zalig te verklaren. Op 24 maart a.s. is het dertig jaar geleden dat Mgr. Romero, tijdens het opdragen van de mis in de kathedraal van San Salvador, door doodseskaders werd vermoord. Dit feit zal door de RK kerk in El Salvador de komende maanden bij diverse gelegenheden herdacht worden.

Laatste nieuws:

De in 1980 vermoorde aartsbisschop Oscar Romero is zaterdag, 23 mei 2015, in El Salvador tijdens een mis zalig verklaard.
De mis werd op het Salvador del Mundo-plein door de Italiaanse curiekardinaal Angelo Amato geleid.
Het heeft tot 2015 geduurd voor dat paus Franciscus hem tot martelaar voor het geloof verklaarde. Daarmee werd zijn zaligverklaring mogelijk.
Mensen, die hun leven gaven voor het katholieke geloof, hebben nl. geen wonder nodig om zalig verklaard te worden.

Op 14 oktober 2018 op het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad heeft paus Franciscus I de Salvadoraanse aartsbisschop Oscar Romero heilig verklaard. De ceremonie werd door tienduizenden gelovigen gevolgd.